Hầu đồng là gì?

Hầu đồng, còn được gọi là hầu bóng hay lên đồng, là một nghi lễ quan trọng trong tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt Nam. Đây là một nghi thức mang tính tâm linh, thể hiện sự giao tiếp giữa con người và thế giới thần linh.

Mục đích của hầu đồng

Mục đích chính của hầu đồng là để các vị thánh thần (như các ông hoàng, bà chúa, quan lớn, cô, cậu...) giáng trần nhập vào thể xác của người hầu đồng (thanh đồng) để ban lộc, phán truyền và cứu độ chúng sinh. Nghi lễ này giúp con người bày tỏ lòng thành kính, cầu mong sự phù hộ, che chở, bình an và tài lộc.

Diễn biến của một buổi hầu đồng

Một buổi hầu đồng thường diễn ra theo các bước chính sau:

  1. Thỉnh Thánh: Thanh đồng ngồi trên sập hoặc chiếu, bắt đầu thỉnh các vị thánh về nhập. Người hầu dâng hương, khấn vái và bắt đầu các động tác múa, hát theo điệu nhạc chầu văn.

  2. Nhập đồng: Khi thánh nhập, thanh đồng sẽ thay trang phục, đạo cụ (kiếm, quạt, mồi...) và thể hiện động tác, điệu bộ đặc trưng của vị thánh đó. Ví dụ, khi giá Quan Hoàng Bảy nhập, thanh đồng sẽ mặc áo the, đội khăn xếp, múa quạt và đi đứng oai vệ.

  3. Ban lộc: Sau khi thánh nhập, thanh đồng sẽ ban phát lộc, có thể là tiền, hoa quả, hoặc các vật phẩm khác cho những người tham dự. Đây được xem là sự ban ơn của thánh thần.

  4. Phát lộc và phán truyền: Một số giá đồng, như giá Chầu Đệ Nhị hay giá Quan Tuần Tranh, có thể phán truyền những lời răn dạy, dự đoán hoặc giải đáp những khúc mắc của con nhang đệ tử.

  5. Tạ Thánh: Sau khi thánh đã thăng, thanh đồng sẽ thực hiện các nghi thức tạ lễ để kết thúc một giá đồng.

Các yếu tố đi kèm

Nghi lễ hầu đồng không thể thiếu các yếu tố:

  • Thanh đồng: Người thực hiện nghi lễ, có căn duyên với các vị thánh.

  • Cung văn: Người hát chầu văn, sử dụng lời ca, tiếng đàn (đàn nguyệt, trống, sáo...) để kể về sự tích, công trạng của các vị thánh, tạo không khí linh thiêng và dẫn dắt buổi lễ.

  • Trang phục, đạo cụ: Mỗi giá đồng có trang phục và đạo cụ riêng biệt, cầu kỳ, màu sắc rực rỡ, thể hiện đúng vị thế và tính cách của vị thánh.

  • Đồ mã: Các đồ vật được làm bằng giấy, mang ý nghĩa dâng lên thánh thần, sau đó được hóa (đốt) đi.

Video giới thiệu hầu đồng là gì?

Hầu đồng không chỉ là một nghi lễ tín ngưỡng mà còn là một loại hình nghệ thuật trình diễn dân gian độc đáo, thể hiện sự kết hợp hài hòa giữa âm nhạc, vũ đạo và trang phục, tạo nên một nét văn hóa đặc sắc của người Việt. Năm 2016, UNESCO đã công nhận Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, trong đó hầu đồng là một nghi thức trung tâm.

Next Post Previous Post